Ariena Jongejan (70) doneerde een nier aan Elisabeth-lezeres Gonnie Stolk (78). Gonnie leefde al jaren met nierfalen. Een familiekwaal, zo leek het. Toen haar nierfunctie in 2018 nog slechts een waarde van 13 had, werd de situatie volgens de artsen penibel. De Elisabeth plaatste een artikel over haar, en lezeres Ariena besloot haar nier te doneren. ‘Waarom zou je iets wat je ‘overhebt’ niet geven aan een ander die het nodig heeft?’
In 2018 gaan de nieren van Gonnie steeds verder achteruit. Ze vertelt: ,,Als ik geen donor vond, zou ik aan de dialyse moeten. Dan moet je drie keer per week urenlang aan het apparaat zitten. En hoewel deze ziekte altijd een stempel drukt op je leven, gaat het dan écht je hele leven beheersen. Dat was geen fijn vooruitzicht.”
Oproep voor een donor in de Elisabeth
Maar er komt nogal wat bij kijken om een donor te vinden die ook lichamelijk goed matcht. ,,De Elisabeth plaatste een interview met mijn man Sjaak waarin hij vertelde hoe belangrijk het voor ons was om een donor te vinden. Niet lang nadat de Elisabeth met dit artikel verschenen was, kregen we een berichtje van Ariena Jongejan. Zij vroeg naar onze woonplaats. We bleken slechts een halfuurtje rijden van elkaar vandaan te wonen. Bovendien kende Ariena ons ziekenhuis, omdat haar schoonzus daar ook had gelegen vanwege een niertransplantatie. Beide omstandigheden waren voor Ariena een teken dat zij haar nier beschikbaar wilde stellen.”
We hadden meteen een klik doordat we allebei de Elisabeth lezen en ons geloof delen.
Al snel volgt de eerste ontmoeting in 2019. Gonnie: ,,Er zijn diverse onderzoeken nodig om te zien of een donor ook geschikt is. Zo moest onder andere het bloed van Ariena onderzocht worden. Ze wilde het bezoek aan het ziekenhuis combineren met een kennismaking bij ons thuis. Dat vond ik zo bijzonder! Want dat persoonlijke contact tussen donor en ontvanger is er lang niet altijd. We hadden meteen een klik. Dat kwam ook zeker doordat we allebei de Elisabeth lezen en ons geloof delen. Ariena zei tegen ons: ‘Ik heb het in gebed bij de Heer neergelegd en ik ervaar rust hierover.’ Waarop wij reageerden: ‘Wij hebben er ook voor gebeden.’ Sjaak vult aan: ,,We wisten dat het ontvangen van een nier iets was wat we uit handen moesten geven. Wij zien dit dan ook echt als van hogerhand gestuurd.”
Dankzij mijn donornier kan ik weer meer, zolang ik maar goed oplet en gezond leef.
De verrassing en vreugde is bij Gonnie en Sjaak groot als blijkt dat de donor matcht. Maar het duurt nog ruim een jaar voordat de operatie daadwerkelijk plaatsvindt. Gonnie: ,,Ons eerste contact was in februari 2019 en pas in juli 2020 zijn we geopereerd. Ook nog eens midden in de coronapandemie. Ik heb Ariena’s nier nu bijna twee jaar en het gaat goed met mij.
Natuurlijk moet ik wel erg opletten hoe ik leef. Dat betekent: heel gezond eten, en werken aan een goede conditie. En natuurlijk twee keer per dag mijn medicijnen slikken om ervoor te zorgen dat mijn lichaam de nier niet afstoot. Toch is dit een heel verschil met mijn vroegere leven zonder donornier. Ik had steeds minder energie en was vaak al doodmoe als ik wakker werd. Nu kan ik weer meer, zolang ik maar goed oplet en gezond leef.”
Van aanmelden als donor tot de operatie: een uitgebreid proces
Dat het proces van aanmelden als donor tot de daadwerkelijke operatie erg uitgebreid is, vindt Ariena Jongejan een goede zaak. ,,Ik kreeg veel voorlichting voordat ik de onderzoeken zou ondergaan. En ik mocht gedurende het traject altijd zeggen dat ik er alsnog mee wilde stoppen.”
Hoewel Ariena vastbesloten is, valt de operatie zelf haar best tegen. ,,Ik heb al wat ziekenhuiservaring, maar deze buikoperatie was pittig. Ik voelde me zo gaar als een peer.” Ze lacht. Zou ze het opnieuw gedaan hebben als ze had geweten wat er allemaal bij kwam kijken? ,,Tja, je moet een vrouw kort na de bevalling ook niet vragen of ze nog een kind wil. De eerste weken ben ik goed ziek geweest. Maar toen ik eenmaal opgeknapt was, wist ik zeker dat ik het zo weer zou doen.”
Donornier: Waarom zou je wat je overhebt niet geven voor een ander die het nodig heeft?
Dat Ariena donor wilde worden, kwam overigens niet uit de lucht vallen. Zo’n vier jaar voordat ze het oproepje in de Elisabeth las, had haar schoonzus een donornier nodig. Voor Ariena was het toen al meteen duidelijk dat zij haar nier beschikbaar wilde stellen. Maar omdat de zus van haar schoonzus een goede match bleek te zijn, was Ariena’s nier destijds niet nodig.
Ariena: ,,Toch had dit wel een denkproces bij mij in gang gezet. Waarom zou je iets wat je ‘overhebt’ niet geven aan een ander die het nodig heeft? Ik heb eens een preek gehoord over 1 Johannes 3, waarbij de dominee dit koppelde aan orgaandonatie. Waar herken je liefde aan? Als je bereid bent je leven te geven voor een ander. Ik heb ook jarenlang bloed gegeven. Het geven van een nier is voor mij iets vanzelfsprekends. Al wil ik benadrukken dat het niet mijn verdienste is. De hemelse Vader heeft mij altijd kracht gegeven en voor mij gezorgd.”
Toen ik vervolgens zelf wat voor een ander kon doen, deed ik dat graag.
,,Zo heb ik zelf ook ervaren hoe het was toen anderen zich om mij bekommerden.” Ze vertelt over de periode in haar leven als gescheiden moeder met vier jonge kinderen. ,,Dat is bepaald geen vetpot.” Als Ariena in 1992 ook nog een ernstig ongeluk krijgt, waar ze wel twintig jaar lang de ingrijpende gevolgen van ondervindt, wordt het er voor haar allemaal niet makkelijker op. ,,Maar het mooie is dat er vanuit de kerk voor ons werd gezorgd. Veel gemeenteleden hebben moestuinen, en onze diepvries is al die jaren nooit leeg geweest.” Vanaf 2017 gaat het beter met Ariena’s gezondheid. ,,Na twee heupoperaties knapte ik goed op. Ik kon langer autorijden en kreeg weer energie. Toen ik vervolgens zelf wat voor een ander kon doen, deed ik dat graag.”
Een Godsgeschenk
Sinds hun eerste kennismaking hebben Gonnie en Ariena nog altijd contact met elkaar. Ariena: ,,Na het ziekenhuisbezoek in het voortraject ging ik regelmatig langs bij Sjaak en Gonnie. Nu ik niet meer naar het ziekenhuis hoef, hebben we meestal telefonisch contact. We bellen elkaar zo’n eens per twee à drie weken.” Dat Ariena zonder dat ze elkaar kenden op het oproepje reageerde, blijven Sjaak en Gonnie bijzonder vinden. Een Godsgeschenk. Zij vinden Ariena dan ook een vrouw met een hart van goud, al wuift Ariena dat weg.
Tekst Annemarie van den Berg-Nap
Beeld: Elisabeth Ismail
Voor meer informatie over nierdonatie: https://nierstichting.nl/nierdonatie/nierdonatie-bij-leven/
Wil je meer inspirerende en geloofsopbouwende overdenkingen, columns, gedichten, interviews en verhalen lezen? Neem dan een abonnement en ontvang ons magazine twee keer per maand bij jou thuis! Of probeer eerst een proefabonnement. Wist je dat je Elisabeth Magazine ook voordelig kunt uitdelen in je kerk of vereniging? Kijk eens op onze collectieve abonnementen.