Zomereenzaamheid is geen nieuw fenomeen, maar wel een jaarlijks terugkerende crisis voor veel ouderen. Wanneer de maatschappij op zomermodus gaat, vallen dagelijkse ontmoetingen en zorgmomenten weg. Familie is op vakantie, activiteiten liggen stil. En dan is er niemand die opmerkt dat iemand te weinig drinkt, zich onwel voelt, of simpelweg niemand meer spreekt.
Begin juli was het Nationaal Hitteplan van kracht. Terecht, want hitte vormt een serieus risico voor ouderen. Maar wat vaak vergeten wordt is dat juist in deze periode veel ouderen extra kwetsbaar raken, omdat ze uit beeld verdwijnen. Het is belangrijk om ook tijdens deze warme maanden oog te houden voor ouderen die anders letterlijk én figuurlijk in de schaduw verdwijnen.
Stilste periode van het jaar
Terwijl het land zich opmaakt voor festivals, vakanties en terrassen vol gezelligheid, breekt voor veel ouderen juist de stilste periode van het jaar aan. De zomer, traditioneel het seizoen van licht en leven, vergroot voor duizenden zelfstandig wonende ouderen het gevoel van vergeten worden. Stichting ‘Met je hart’ luidt de noodklok over wat zij ‘zomereenzaamheid’ noemt: een jaarlijks terugkerende crisis die zich grotendeels buiten beeld voltrekt.
De zomer valt vaak letterlijk stil
In tegenstelling tot de feestdagen of de winterperiode – waarin er volop aandacht is voor eenzaamheid – valt de zomer vaak stil. Letterlijk. Familieleden vertrekken op vakantie, buren zijn minder zichtbaar, het verenigingsleven neemt een pauze. Ook lokale initiatieven zoals dagbesteding en ontmoetingsmomenten liggen tijdelijk stil. Het gevolg: de toch al schaarse contactmomenten waar veel ouderen op leunen, vallen ineens volledig weg. ,,Ik zie mensen genoeg,” zegt Susan (93), ,,Maar ziet iemand míj?” Zulke ervaringen maken pijnlijk duidelijk hoe voelbaar de stilte is wanneer iedereen zich naar buiten keert — behalve naar jou.
Eenzaamheid en hitte: een gevaarlijke combinatie
De lichamelijke gevolgen van sociaal isolement worden vaak onderschat, zeker bij hoge temperaturen. Ouderen drinken minder, eten slechter en bewegen minder als er niemand is die oplet of langskomt. Volgens ‘Met je hart’-directeur Aimée Romme wordt het tijd dat zomereenzaamheid ook als gezondheidsrisico wordt gezien: ,,Zomereenzaamheid is niet alleen verdrietig, het is gevaarlijk. Juist in periodes van hitte is alertheid en nabijheid van levensbelang. Eenzaamheid vergroot kwetsbaarheid.”
Zomer vier je samen
Met de campagne ‘Zomer vier je samen’ wil ‘Met je hart’ de aandacht vestigen op een stille groep die vaak over het hoofd wordt gezien zodra de zomer aanbreekt. De oproep is helder: kijk deze maanden om je heen. Maak even contact met wie je normaal voorbijloopt. Bied hulp aan als je ziet dat iemand het alleen moet doen. Nodig iemand uit aan tafel, of neem ze mee naar buiten. En vooral: wees alert op ouderen die dreigen te verdwijnen in de schaduw van de zomerdrukte. Juist daar begint verandering — in kleine, wezenlijke gebaren.
Kijk deze maanden eens om je heen – maak even contact met wie je normaal voorbijloopt
De stichting hoopt dat deze zomer niet alleen warm wordt in temperatuur, maar vooral in aandacht en menselijkheid. ,,We willen mensen in beweging brengen,” zegt Romme. ,,Niet met grote acties, maar met kleine ontmoetingen. Want juist die momenten maken van een lege dag een herinnering die blijft.”
Tekst en beeld: Stichting Met je hart
Meer lezen?
Elisabeth is een magazine met geloofsopbouwende en pastorale artikelen. Wil je ons magazine voortaan thuis ontvangen? Sluit hier een abonnement af en geniet deze zomer nog van ons kleurrijke en bemoedigende magazine! Bovendien ontvang je nu een gratis boek bij een jaarabonnement. Of geef de Elisabeth cadeau: kijk bij Geef cadeau en maak iemand blij met een abonnement!
