Margriet: Het zou het mooist zijn als de afbeelding van het schilderij van Rembrandt, en dan misschien met een uitsnede van de handen van de vaderfiguur afgebeeld zou worden.
Tekst: ds. Margriet van der Kooi – Beeld: Elisabeth Ismail
‘Wie geen goed vaderbeeld heeft, hoeft niet te wanhopen’
Vraag
Hoe kun je leren vertrouwen op God? Ik had een vader die onvoorspelbaar en heftig kon reageren. Mede daardoor heb ik moeite om te vertrouwen op God als Vader.
Antwoord
Als ik het heel mooi zeg, is het de eerste taak van vaders en moeders – hun ambt zelfs – om een venster op God te zijn. Zij moeten het raam zijn waardoorheen we als kind iets ontdekken van Gods belangeloze liefde. Het eerste wat een vader tot goede vader maakt (en een moeder tot goede moeder) is als ze het vertrouwen in het leven, in God, sterk maken: het ‘venster naar God openhouden’.
Dat betekent dat het een eerste opdracht is van ouders om hun eigen emotionele en gelovige huishouding op orde te brengen. Daarmee bedoel ik dat ze hun eigen temperament, hun frustraties, pijn, verlangens en hoop kennen en beheren. Om zichzelf en om het vertrouwen dat hun kinderen moeten ontwikkelen, niet voor de voeten te lopen. Uw vraag geeft al aan hoe belangrijk dat is.
Het tweede is dat ‘Vader-zijn’ een heel belangrijke eigenschap is van God, maar wie geen goed vaderbeeld heeft, hoeft daarom niet te wanhopen. Ik denk aan het schilderij De verloren zoon van Rembrandt. (Iemand heeft ooit bedacht dat die gelijkenis zo moest heten, het staat er in de grondtekst niet boven. Ik pleit er, in navolging van Henri Nouwen, voor om het verhaal `De barmhartige vader’ te noemen. Want daarover gaat het allereerst.)
Wie dat schilderij goed beschouwt, ziet dat Rembrandt de vaderfiguur twee verschillende handen heeft gegeven: een sterke, beschermende mannenhand en een smallere, koesterende vrouwenhand. Het woord barmhartig is in het Hebreeuws verwant aan baarmoeder. Als Hij met ontferming bewogen is, gebeurt dat niet in zijn hoofd, maar in zijn baarmoeder. Lees Genesis 1:27 (NBG): ‘En God schiep de mens naar zijn beeld; naar Gods beeld schiep Hij hem; man en vrouw schiep Hij hen.’ Dat maakt al duidelijk dat God niet in één beeld te vangen is.
