Vaktherpapie helpt bij acceptatie en verwerking voor mensen die niet zo makkelijk praten, of het moeilijk vinden om uit hun hoofd te komen. ‘Je hoeft niet creatief te zijn om er baat bij te hebben. Het gaat niet om het resultaat, maar om de ervaring.’
Vaktherapie? Misschien ken je de term niet, maar wel de vroegere benaming: creatieve therapie. Bij vaktherapie geldt min of meer: niet praten maar doen. Dat kan op talloze creatieve manieren, zoals beeldend werk of muziek, ,,maar je hoeft niet creatief te zijn om er baat bij te hebben”, zegt beeldend therapeut Anna Adriaansen. ,,De nadruk ligt niet op het resultaat, maar op de ervaring: stilstaan bij hoe je iets maakt. De enige voorwaarde is dat je openstaat voor deze manier van werken.”
Materiaalkeuze
Zijn er ook mensen die geen idee hebben hoe ze moeten beginnen, of welk materiaal ze moeten kiezen? ,,Ja, sommige mensen denken in het begin ‘pfff, wat moet ik hier doen?’, vertelt Anna, die veel samenwerkt met psychologen en andere hulpverleners. ,,Weet iemand het niet, dan zeg ik: volg je handen maar, die weten best wel waarmee ze willen werken. En gaandeweg komen ze dan toch meer bij hun gevoel.”
Muziektherapie
Ook voor de neurologische muziektherapie waarin Sherida Pinas is gespecialiseerd, geldt dat je niet creatief of muzikaal hoeft te zijn. ,,Mensen die helemaal niets met muziek hebben, kunnen waarschijnlijk beter een andere vorm van vaktherapie kiezen. Maar je hoeft echt niet muzikaal aangelegd te zijn.’
Omdat muziek zo veel met emoties te maken heeft, kun je muziektherapie in heel veel situaties toepassen. Sherida noemt wat voorbeelden: ,,Zo kan zingen met de moeder van een te vroeg geboren baby goed werken om de band tussen moeder en kind te versterken. Je ziet zelfs de hartslag van het kindje lager worden. Bij mensen die na een hersenbloeding uitval van ledematen hebben – bijvoorbeeld hun handen niet meer kunnen gebruiken – helpt het bij de verwerking en acceptatie om samen te zingen, naar muziek te luisteren en te praten over wat dat losmaakt.
Sommigen blijken ineens weer vloeiend Mozart te kunnen spelen achter de piano
Voor mensen die altijd muzikaal zijn geweest, is het een schok als ze in een verpleeghuis hun piano of saxofoon moeten missen. ,,Als je iemand dan weer achter een piano zet, blijken sommigen ineens vloeiend Mozart te kunnen spelen. Dat deel van het geheugen is niet aangetast. Muziek geeft mensen positieve prikkels en afleiding, waardoor ook roepgedrag en onrustig rondlopen verminderen.”
Rouwverwerking
Sherida vertelt dat muziektherapie ook waardevol is bij patiënten die gaan overlijden, en die samen met hun naasten hulp zoeken bij de aanvaarding en rouwverwerking. ,,Ik heb ooit samen met een man van in de vijftig die leed aan terminale kanker een nummer geschreven over de mooie herinneringen die hij had aan het leven met zijn gezin. Het was een lied met een bemoedigende boodschap, dat hem en zijn familie hielp bij het afscheid nemen. Ook na zijn dood was het een troost voor zijn geliefden.”
Soorten vaktherapie
Bij vaktherapie worden psychosociale en psychiatrische problemen behandeld op een van de volgende manieren:
- Beeldende therapie (o.a. schilderen, tekenen, kleien, houtbewerking)
- Muziektherapie (o.a. luisteren naar muziek, zelf musiceren, spelen met ritme en melodie)
- Danstherapie (o.a. via bewegingen en dansvormen je gevoelens en gedachten verkennen)
- Dramatherapie (o.a. rollenspel en improvisatie, gedrag oefenen in een veilige spelomgeving)
- Psychomotorische therapie, PMT (oefenen en ervaren door middel van gerichte bewegings- en spelopdrachten)
- Speltherapie (speciaal voor kinderen: gedrag en gevoelens ervaren en verwerken via spel)
Bron: www.vaktherapie.nl
Tekst: Petra Butler
Beeld: pexels
Lees ook: Creatief de Bijbel door – Biblejournaling met Kernteksten
Het hele interview lees je in Elisabeth Magazine No. 13, ons dubbeldikke zomernummer. Wil je dit nummer bestellen? Klik dan hier. Of neem gelijk een abonnement en maak gebruik van onze kortingsactie! Je kunt ons ook volgen op Facebook.
