fbpx
Home Thema'sGezondheid Marga Haas herstelde van haar depressie

Marga Haas herstelde van haar depressie

door Caroline de Vente
Marga Haas

Toen ze uit haar diepe depressie kwam en het mediteren ontdekte, veranderde de geloofsbeleving van freelancedominee Marga Haas diepgaand. En nog elke dag ontdekt ze nieuwe dingen. ,,Daar geniet ik enorm van.”

Heeft Marga er vertrouwen in dat ze nooit meer depressief zal raken? ,,Dat kan en durf ik niet te zeggen. Want ik heb ook later weer dicht bij een depressie gezeten, naar aanleiding van een schokkende verlieservaring. Dat riep dezelfde gevoelens en reacties bij me op, al schijnen rouw en depressie nogal op elkaar te lijken. Maar in vergelijking met twintig jaar terug weet ik nu wat ik nodig heb om de balans te bewaren. En ik zie bij mezelf ook eerder wanneer de balans eruit is.”

Depressie doorbreken

Diverse dingen helpen haar om in evenwicht te blijven. ,,Meditatie is voor mij een belangrijke pijler. Maar ook koken, gezond eten, lichaamsbeweging en buiten zijn. Ik fiets vaak na mijn werk en in het weekend naar het Veerse Meer. Daar loopt een steiger het water in. Ik ga dan op het puntje zitten en staar voor me uit. Ik laat opkomen wat er opkomt en er hoeft niks, ik hoef alleen maar te ‘zijn’. Zomer en winter – al is het ’s winters wel een stuk rustiger. Die wind door m’n haren, het weidse uitzicht, die dingen dragen echt bij aan herstel.”

‘Minder Marga’

Marga’s verlangen is om ‘steeds minder Marga te zijn’. ,,Ik wil helemaal samenvallen met het leven. Bijvoorbeeld als ik tijdens een mooi concert zo word meegenomen door de muziek, dat ik de muziek wórd. Of dat ik een preek schrijf en die de volgende dag teruglees en denk: hè? Hoe komt dat in m’n computer? Op het moment dat ik schreef, was ik er dus zelf niet meer. En juist dát zijn momenten waarop ik helemaal tot leven kom. Dat zijn de topmomenten van mijn bestaan. Misschien is later de dood dus wel de top van mijn bestaan, want dan ga ik – voor zover ik ‘ik’ ben – op in dat grote. Ik ben nu een druppel, maar dan val ik volledig samen met het grondwater, onder in de put.

Een ander prachtig beeld is, dat wij mensen een rivier zijn die uitvloeit in de oceaan. Als je in de oceaan bent, ben je niet meer herkenbaar als rivier. Veel mensen zijn bang dat ze straks geen rivier meer zijn – lees: geen individu. Maar wat is er mooier dan straks de oceaan te zijn?”

Angst voor dood en verlies

,,Die angst voor de dood en voor verlies van individualiteit heeft denk ik te maken met de opvatting dat je persoonlijk gered moet worden. Ik heb er helemaal geen behoefte meer aan om persoonlijk gered te worden. Omdat ik weet hoe het is om oceaan te zijn, denk ik: het is helemaal niet zo erg om geen rivier meer te zijn, sterker nog, rivier-zijn is eigenlijk heel beperkt. Door dit nieuwe perspectief ben ik, in ieder geval op dit moment, niet bang meer voor de dood en dat is gunstig voor mijn werk. Want een geestelijk verzorger in een hospice die bang is voor de dood, dat werkt niet. Ik kan het in mijn werk nu helemaal om de ander laten gaan. En als die ander rustig en aanvaardend is en verlangt naar die overgave, dan begrijp ik dat, en als die ander bang is en angst heeft voor verlies, dan versta ik dat ook.”

Persoonlijke redding

Hoe kijkt Marga aan tegen Jezus’ woorden over persoonlijke redding voor ieder mens? ,,Ik ben in de loop der tijd gaan zien dat de verhalen over Jezus ons misschien enerzijds wel vertellen wie Jezus was, maar dat ze ons vooral vertellen wie wij zijn. De verhalen over Jezus zijn ons levensverhaal. Een richtingwijzer die ons vertelt: mensen, kijk, zo kan het zijn. Dat we door de dood heen gaan naar een nieuw leven. De depressie was voor mij een innerlijke dood en ook daarna kwam er nieuw leven, ben ik opnieuw geboren.”

Marga verdiept zich vooral in christelijke mystici. ,,Ik sta open voor wat er op mijn pad komt, maar die christelijke mystiek is mijn ‘put’, daar graaf ik in. Ik ben vooral geïnteresseerd in de diepte, niet zozeer de breedte. Soms lees ik weleens iets uit het boeddhisme, of de joodse en islamitische mystiek. Daar herken ik van alles in – en dat doet mij heel veel deugd. Maar ik ga niet elders beginnen te graven, want dat gaat alleen maar ten koste van de diepte: hoe verder ik kom, hoe algemener het wordt.”

Belang van dromen

Dromen vormen een nieuw gebied waar Marga zich nu in verdiept. ,,Ik had een online-miniretraite gemaakt voor het Dominicanenklooster in Huissen. Daarin had ik een droom van mezelf verwerkt. Dezelfde dag nog kreeg ik een mailtje van een bestuurslid van de Vereniging voor de Studie van Dromen, met de vraag of ik een online lezing wilde geven. Dat vond ik geweldig. Dromen zijn een communicatiemiddel van je on(der)bewuste, je zou kunnen zeggen: het koninkrijk van God. Dromen laten ons iets van dat koninkrijk zien. Ik ben heel benieuwd wat er gebeurt als je gelijkenissen van het koninkrijk leest op de manier waarop je dromen duidt. Net als dromen zijn die gelijkenissen beelden die ons vertellen over iets wat daaronder ligt. Iets wat voor ons verstand en weten niet bereikbaar is.”

Het belang van dromen merkt ze ook in haar werk in het hospice. ,,‘Toevallig’ namen we in januari een mevrouw op die net uit het ziekenhuis kwam en in isolatie moest. Ik ging er dus in zo’n veiligheidspak heen. Ze vertelde me, dat ze in het ziekenhuis innerlijk aan de grond had gezeten. Ze had gebeden: ‘God help me alstublieft’. Toen had ze ’s nachts gedroomd dat ze gedragen werd op adelaarsvleugels. Dat had haar zó getroost en bemoedigd. Haar verhaal deed mij denken aan het lied ‘Die mij droeg op adelaarsvleugels’, dat ik heel goed ken. Ik heb daar dus in dat enorme veiligheidspak, compleet onherkenbaar, dat lied staan zingen. De tranen biggelden bij die mevrouw over de wangen. De keer erna had ik alleen een mondkapje op en ze zei: ‘Ik herken u wel hoor, u hebt gezongen’. Ontroerend.

Dromen laten iets van Gods koninkrijk zien

Tijdens de bezoeken die daarop volgden, hadden we geen woorden meer nodig: we hadden elkaar ten diepste ontmoet. Ik hoefde daar alleen nog maar te zitten en te ‘zijn’. Ze heeft de rest van haar verblijf op haar droom geteerd en is heel rustig weggegleden. Later bladerde ik nog eens terug in de notities die ik bij mijn bezoeken aan haar had gemaakt. Daar had ik opgeschreven dat ze een pyjama aan had met de tekst ‘Follow your dreams. They know the way’ (Volg je dromen. Zij weten de weg, redactie).”

Hoe herstelde Marga de Haas van haar depressie? Dat lees je in Elisabeth Magazine nr. 11-2021. ‘Die depressie is het grootste medicijn in m’n leven geweest’. Meer ervaringen lezen? Lees dan ook het interview met schrijfster Anja de Jong: ‘Toen mijn broer stierf, spraken we daar niet over’

Tekst: © Elisabeth (Petra Butler-de Vries)
Beeld: Hanneke Bouman, Hannfotografie

Elisabeth is een magazine dat ingaat op actuele geloofs- en levensvragen van mensen van vandaag. Het biedt op persoonlijke manier bemoediging en steun vanuit het christelijk geloof. Dat gebeurt in een gevarieerde mix met verhalen van mensen over hoe zij het geloof vertalen naar hun dagelijks leven, met informatieve achtergrondartikelen en reportages over relevante thema’s, een pastorale vragenrubriek, herkenbare columns en gedichten. Er is ook volop plaats voor schitterende natuurfotografie, kunst, humor, psychologie en duurzaam leven. Het magazine richt zich op iedereen vanaf 50 jaar. Bent u nog geen abonnee? Bekijk dan onze abonnementen en word lid!

Copyright © Royal Jongbloed All Rights Reserved