Samen bidden gebeurt op allerlei manieren. Er is één vorm die voor velen nogal onbekend is: de gebedsgroep. Wat kan een gebedsgroep toevoegen aan een kerk of gemeente? En: is samen bidden ‘beter’ dan alleen bidden?
Heeft ‘samen bidden’ meerwaarde ten opzichte van alleen bidden?
Er is een bekend woord van Jezus: ‘Ik verzeker jullie: als twee van jullie hier op aarde eensgezind om iets vragen, wat het ook is, dan zal mijn Vader in de hemel het voor hen laten gebeuren. Want waar twee of drie mensen in mijn naam samen zijn, ben Ik in hun midden’ (Matteüs 18:19-20).
Je ziet in het bijbelboek Handelingen dat de eerste christenen regelmatig samenkomen om te bidden (Handelingen 1:14, 23-26; 2:41-42; 4:23-31; 12:1-19; 13:1-3; 16:13). Het gebed van de gemeenschap wordt in het Nieuwe Testament van groot belang geacht. Daarmee sluiten de joodse apostelen aan bij wat in het jodendom gebruikelijk is: gebeden drukken verbondenheid met de gemeenschap uit en worden ook bij voorkeur in de gemeenschap (synagoge) gebeden.
Het is ‘onze’ Vader
Er is één gebed dat al twintig eeuwen dagelijks klinkt, meermalen per dag: rondom de maaltijden, in een kerkdienst, bij uitvaarten en trouwdiensten. Dat is het Onzevader. Let wel: het is ‘onze’ Vader, niet ‘mijn’ Vader. Het is in eerste instantie bedoeld als gebed van de gemeenschap. Tegelijkertijd krijgen we in de Bijbel regelmatig inkijkjes in de binnenkamer van gelovigen: Nehemia 1 en Daniël 9 zijn indrukwekkend omdat een individuele bidder de schuld en nood van de hele gemeenschap en van meerdere generaties bij God neerlegt.
Het hogepriesterlijk gebed van Jezus in Johannes 17 is ook een voorbeeld van alleen bidden. Dat geldt eveneens voor de (dank) gebeden waarmee Paulus zijn brieven doorgaans opent. En dan zijn er natuurlijk de psalmen. Daarin valt op hoe het ‘ik’ en het ‘wij’ elkaar soms binnen dezelfde psalm afwisselen (Psalm 44, 85, 103, 118). God roept ook mensen om een eenzame weg van gebed te gaan.
Creatief bidden
Samen bidden kan op veel manieren. Met vaste gebeden en met vrije gebeden. Zittend op een stoel of tijdens een gebedswandeling. Er zijn tal van creatieve vormen van gebed, zoals bidden met kaarsjes, met bouwstenen, een gebedsmuur of een gebedslabyrint.
Wie naar de gebedspraktijk van de eerste christenen kijkt, ziet hoe ze daar ook ‘de Bijbel bidden’. Als Petrus en Johannes door het sanhedrin ter verantwoording worden geroepen, bidden ze een gebed waarin uitgebreid Psalm 2 geciteerd wordt (Handelingen 4:23-31). Zelf neem ik regelmatig mijn toevlucht tot een gebed uit de Bijbel. Ik bid het na, bewerk het soms en maak het op maat voor een bepaalde situatie. Dat kun je ook doen als gebedsgroep.
De gebedsgroep
Wat gebeurt er in een gebedsgroep? Kort gezegd is het een dynamisch proces met een wisselwerking van bijbellezing(en), zingen en samen bidden. Idealiter wordt er in de gebedsgroep zó gebeden dat je elkaar aanvult. Het gebed van de een brengt de ander op gedachten voor een aanvullend gebed. We noemen dat ‘conversatiegebed’ of ‘popcorngebed’: kort bidden, goed naar elkaar luisteren, elkaar aanvullen en slechts bij één onderwerp tegelijk blijven.
In de praktijk blijken de gebeden zich vooral te beperken tot voorbede. Lofprijzing en verootmoediging (plaatsvervangend schuld belijden) blijken vaak minder goed uit de verf te komen. Maar dat kun je samen leren. Ik droom ervan dat elke kerk een of meer gebedsgroepen heeft. Ze vormen de binnenkamer van de gemeente, idealiter goed geïntegreerd in het geheel van het gemeenteleven. De praktijk is echter dat gebedsgroepen vaker zwerfsteen dan bouwsteen zijn…
Intercultureel bidden
Samen bidden wordt helemaal kleurrijk wanneer je dat doet met christenen uit andere culturen. Ik heb het voorrecht om dat eenmaal per kwartaal te doen, in een van de grote steden. Je ontdekt de verschillen in gebedsstijlen. De lange en soms luidruchtige gebeden van Afrikaanse christenen. Of Oosters-orthodoxen die het liefst vaste gebeden uit de liturgie of uit gebedenboeken bidden.
Intercultureel bidden met christenen uit verschillende culturen is vandaag mogelijk omdat de broeders en zusters uit andere culturen vaak in je eigen buurt wonen. Je kunt een multiculturele bijbelleesgroep starten. Dat is een vervulling van Psalm 117: ‘Loof de HEER, alle volken, prijs Hem, alle naties.’
Maakt het voor de verhoring uit of je met velen bidt of alleen?
Verhoort God eerder als er meer mensen bidden? Best mogelijk, maar gebedsverhoringen vallen zelden na te rekenen. Dat botst met Gods soevereiniteit, zijn vrijheid om te handelen. Die soevereiniteit is geen willekeur; onze hemelse Vader is geen grillige God. Voor God is elk gebed er een. ‘Bidden werkt in ieder geval niet als een wiskundige formule waarbij God de totale hoeveelheid uitgeoefende gebedsdruk meet’ (Philip Yancey, Bidden, pag. 361). Gods antwoord op onze gebeden wordt altijd bepaald door zijn liefde en trouw.
Tekst: © Elisabeth (Ds. Jan Minderhoud)
Elisabeth is een magazine dat ingaat op actuele geloofs- en levensvragen van mensen van vandaag. Het biedt op persoonlijke manier bemoediging en steun vanuit het christelijk geloof. Dat gebeurt in een gevarieerde mix met verhalen van mensen over hoe zij het geloof vertalen naar hun dagelijks leven, met informatieve achtergrondartikelen en reportages over relevante thema’s, een pastorale vragenrubriek, herkenbare columns en gedichten. Er is ook volop plaats voor schitterende natuurfotografie, kunst, humor, psychologie en duurzaam leven. Het magazine richt zich op iedereen vanaf 50 jaar. Bent u nog geen abonnee? Bekijk dan onze abonnementen en word lid!
