‘Geloven in een kleine gemeenschap’, is het thema van Leo Fijen’s nieuwste boek. In de rubriek ‘Elisabeth recenseert’ plaatsen we tweemaandelijks een boekbespreking.
Over ‘Geloven in een kleine gemeenschap’:
‘Het wonder van Maartensdijk, hoe een kleine gemeenschap leeft met God.’ Tv-journalist en uitgever Leo Fijen maakte een kwart eeuw geleden furore met zijn eerste boek onder die titel. Een vitale kerk in een tijd van krimp en secularisatie, het kán, zo toonde dit boek aan. Maar hoe is het 25 jaar later? Niet meer iedere week een priester, slechts de helft van het aantal leden, steeds meer zelf de kerk gestalte moeten geven met leken. Lukt het dan nog steeds vitaal te zijn?
Leo Fijen laat opnieuw een ander en verrassend geluid horen: De toekomst is aan plekken van nabijheid en kleinschaligheid. De Sint Maartenskerk in Maartensdijk is zo’n plaats, met een kerkgang van 25% of meer en een centrale rol in het dorpsleven buiten het gebouw.
Over de auteur:
Leo Fijen is al bijna tien jaar het gezicht van de katholieke uitgeverij Adveniat. Hij is historicus en journalist en was als hoofdredacteur verbonden aan de KRO-NCRV en voerde ruim 700 geloofsgesprekken op televisie. Voor deze omroep verzorgt hij nog steeds het Tv-programma ‘Het geloofsgesprek‘. Tevens was hij hoofd van de omroep RKK. Momenteel is hij hoofdredacteur van magazine Klooster.
Leo is een veelgevraagd spreker in het christelijk achterland en schreef succesvolle boeken over spiritualiteit in het dagelijks leven. Hij is lid van de geloofsgemeenschap van de Sint Maartenskerk in Maartensdijk.
Uitgever en prijs:
Adveniat, € 16,99.
Eerste indruk/vormgeving:
Mooie fleurige kaft in lichtblauw met rood en een (symbolische) foto van een regenboog boven een klein kerkgebouw. Achterop een foto van de schrijver. Paperback, 160 pagina’s.
Verhaallijn:
25 Verhalen over een kwart eeuw kerk, een kleine geschiedenis die niet kleintjes is. Een verhaal over kansen in deze tijd. Niet als een succesmodel dat je zo kunt navolgen, maar wel als een inspiratie voor velen die nog steeds dromen over hun kerk ter plekke. De titel is natuurlijk tweezijdig: het gaat over geloven binnen (in) een kleine gemeenschap, maar ook dat je gelóóft in een kleine gemeenschap.
Een fragment uit het boek:
Feest vier je in relatie met je naasten, mens word je door in gemeenschapszin met elkaar te leven, gelovig ben je door te beseffen dat het geen verdienste is, maar de zegen van boven, de genade van God (pag.88).
… Misschien is dat wel geloven: Rennen tegen beter weten in, misschien is dat wel het begin van de diepste verbondenheid met God… God die je draagt in de meest moeilijke stappen die je zet.
Leesbaarheid:
Leo heeft een boeiende verteltrant. Doordat het boek is opgedeeld in korte verhalen, ben je na elk verhaal weer nieuwsgierig naar het volgende.
Mijn verwachting van het boek:
Een boek over een kleine gemeenschap in Maartensdijk. Veel lezers kennen deze gemeenschap natuurlijk niet persoonlijk. Ik was benieuwd: zou dit boek ook voor een bredere doelgroep interessant zijn?
Maakt dit boek de verwachting waar?
Door de verhalen over gewone mensen die zich inzetten voor een kleine gemeenschap, is dit boek zeker interessant voor iedereen die hiermee te maken heeft, en daarbij maakt het niet uit of je nu deel uitmaakt van een protestantse, evangelische of katholieke gemeenschap. Leo schrijft over gewone mensen – bevlogen leken – die zich inzetten binnen de plaatselijke gemeente. ‘We kunnen alleen maar vitaal blijven als we plaatselijk de handen uit de mouwen steken’, stelt hij (op pag. 9). ‘Vriendschap en gastvrijheid komen eerder tot stand in een omgeving van nabijheid en kleinschaligheid. En die gaan weer vooraf aan evangelisatie’, schrijft hij even verderop (pag. 21). ‘Leerlingen van Christus werven, dat gaat beter als mensen gezien en gekend worden aan hun naam en als ze zich thuis voelen in een kleine gemeenschap.’
Dit valt me op aan het boek:
De slogan voorin het boek: ‘De toekomst is aan plekken van nabijheid en kleinschaligheid’, is een mooi statement, en iets om over na te denken. Het gaat om verbondenheid door nabijheid en kleinschaligheid. Mensen samenbinden en een thuisgevoel geven. De kerk als ‘schaapsstal’, waar allen welkom zijn. Samen eten, koffie drinken, samen elkaars verdriet dragen. Mensen willen delen in iets wat groter is dan henzelf. Ieder lid moet zich mede-eigenaar voelen van de kerk. Maar er zijn wel leiders nodig die initiatieven nemen, aldus Leo. Een mooie en nodige oproep ook!
Dit spreekt me aan in het boek:
Dit is een boek over, en daardoor ook vooral voor mensen in een kleine gemeente, waar iedereen nodig is. ‘Misschien is ons verhaal in Maartensdijk wel toeval en valt de genade ons steeds weer toe. We zijn geen missionaire parochie, we doen niet aan Alpha cursussen. Misschien rommelen we maar wat aan’, schrijft Leo bescheiden. ‘Het kan zijn dat we er over tien of vijftien jaar niet meer zijn.’ Daarom schrijft hij – voordat het te laat is – wat er in een kleine geloofsgemeenschap met zulke cijfers allemaal gebeurt. Hij schrijft aan mensen ‘die elkaar graag zien in de kerk, daar in de gemeenschap een vermoeden van God ervaren en daar uitbundig voor bidden, zingen en danken. Zoals een kerk ook bedoeld is. Meer is het niet.’
Leo schetst geen landelijk toekomstbeeld voor kerken, maar wil vooral inspireren. En dat doet hij.
Dit spreekt me minder aan:
Het laaste deel vind ik iets minder. Dat gaat vooral over vieringen en begrafenissen. Het is wel echt een katholiek boek. Maar de onderlinge liefde, toewijding en verbondenheid die eruit spreekt, is groot.
Typeer het boek in 3 woorden:
Dan kies ik toch de titel: Geloven in een kleine gemeenschap.
Dit wil ik verder nog kwijt:
Dit boek is een prachtig relaas van hoe het in kleine gemeentes kan gaan. Een aansporend en hoopvol boek voor mensen die betrokken zijn bij kleine gemeenschappen en zich graag met hun gaven en talenten willen inzetten om hun gemeente een warm thuis te laten zijn voor mensen uit de plaatselijke omgeving.
Tekst: Daniëlle Feddes, online redacteur Elisabeth Magazine
Beeld: Jongbloedmedia
Lees meer boekrecensies en word lid van Elisabeth Leest, onze online boekenclub. Wil je voortaan 2x per maand zelf ons prachtige magazine ontvangen? Neem dan nu een abonnement op Elisabeth Magazine. Of vraag eerst een proefabonnement aan.
