Vanaf zijn vroege jeugd is Jan-Willem Plutschouw (31) gefascineerd door het theater. Met een lach en een traan verlicht hij als CliniClown het hart van zieke kinderen. Zelf weet hij als geen ander hoe het is om ineens geconfronteerd te worden met intens verdriet. Zijn vrouw Femke maakte in 2019 een einde aan haar leven. ,,Ik gaf haar ‘s ochtends nog een kus. Ik had nooit kunnen bedenken dat ze er niet meer zou zijn als ik thuiskwam.”
Op de stoel in zijn woonkamer ligt Jan-Willems kat te slapen. ,,Dit is Joppie, vernoemd naar de joppiesaus”, lacht hij. ,,Femke heeft hem iets unieks geleerd. Let maar op!” Jan-Willem fluit zachtjes een lage en lange toon en verandert vervolgens van toonhoogte. Joppie wordt wakker, spitst zijn oren en rent naar Jan-Willem toe. Met een grote glimlach vangt Jan-Willem het dier op en knuffelt het. ,,Ik wilde nooit een kat”, zegt hij, ,,maar Femke wilde het heel graag. Toen we hier kwamen wonen, heeft ze Joppie van vrienden gekregen. Ik dacht toen: o nee, hè. Maar inmiddels ben ik van het beestje gaan houden en ik geef hem nu zelfs kusjes. Joppie is een levende herinnering aan Femke en mij samen.”
Een laatste kus
Begin 2019 koopt Jan-Willem samen met zijn vrouw Femke – dan 27 jaar – het huis in Leeuwarden waar hij nu woont. ,,We waren er heel blij mee en ik had echt zin om er samen met Femke iets moois van te maken. Maar op 19 juli 2019 zag mijn leven er ineens totaal anders uit. Ik moest de rest van mijn leven verder zonder de vrouw van wie ik intens veel hield.”
De avond voordat Femke een einde aan haar leven maakt, discussiëren Jan-Willem en Femke nog over een tuinhuisje. ,,Ik wilde het graag zelf maken, maar Femke zag dat niet zitten. Ik houd van klussen, maar ik ben niet zo van de afwerking. We besloten om eerst verder te gaan met de inrichting van de tuin.”
De volgende ochtend gaat Jan-Willem naar zijn werk en geeft hij Femke een kus. ,,Ik heb het niet zien aankomen, er waren geen signalen. Femke had wel haar mindere periodes, maar ze was juist heel krachtig in wat ze op dat soort momenten nodig had. Dan ging ze bijvoorbeeld een eindje wandelen of dook ze in een spannend boek. Ze was gek op lezen en kon zich daar helemaal in verliezen.”
‘Ik zakte letterlijk door mijn benen’
Als Jan-Willem ’s middags thuiskomt en op Femke wacht, hoort hij de sirene van een ambulance. ,,Ik kreeg een heel naar gevoel en ging Femke zoeken, omdat ze maar niet thuiskwam. Toen ik bij de ambulance aankwam en haar tas zag staan, wist ik meteen dat het om Femke ging. Ik wil liever niet vertellen hoe Femke zichzelf het leven benam, maar ik weet nog dat ik een kreet slaakte en letterlijk door mijn benen zakte. Ik heb het idee dat ik de hele wijk bij elkaar heb geschreeuwd. Wat voelde ik me machteloos en klein.”
Lees ook: Dominee Tjerk van Dijk verloor zijn vrouw aan zelfdoding
‘Soms vliegt het me aan en heb ik zin iets kapot te gooien’
Na Femkes begrafenis begint voor Jan-Willem het rouwproces. Hij heeft veel vragen. ,,Ik kom nooit te weten waarom Femke dit gedaan heeft. Daar waar antwoorden mogelijk waren, heb ik dat samen met mijn schoonfamilie uitgezocht. Maar dan nog weten we de helft niet. Ik probeer dit los te laten.”
Het gaat nu goed met hem, vertelt Jan-Willem, maar dat betekent niet dat alles goed gaat. ,,Ik leer steeds beter met het verlies van Femke om te gaan. Soms vliegt het me weer aan en dan heb ik zin iets kapot te gooien en flink te huilen. Zo stond ik laatst in de garage met een lege bonenpot in mijn handen. Maar toen dacht ik: ja, maar dan moet ik straks de scherven opruimen en daar heb ik geen zin in. Ik voel dan een soort drang, iets wat eruit moet. Soms vraag ik aan bekenden of ze bijvoorbeeld nog een boom hebben die omgehakt moet worden. Ik wil me dan gewoon ergens volledig op storten, zodat ik helemaal los kan gaan. Een soort overgave, waardoor ik weer een stukje van mijn verdriet kan loslaten.”
Tekst en beeld: Yvonne de Noord
Dit artikel is een ingekorte versie van het interview met Jan-willem dat in Elisabeth Magazine No. 10-2022 staat. Wil je meer mooie en ontroerende verhalen lezen? Elisabeth Magazine biedt elke 2 weken bemoedigende interviews, mooie gedichten, sterke columns en prachtige (natuur)foto’s. Neem een Jaarabonnement premium. Je ontvangt hierbij nu tijdelijk gratis de Elisabethbijbel. Of maak een ander blij en geef een Cadeau jaarabonnement.