fbpx
Home Interview Jan zoekt gevangenen op

Jan zoekt gevangenen op

'Stel je open voor de ander en veroordeel niet'

door Danielle Feddes
Jan Brouwer

Jan (75) werkt als vrijwilliger bij Gevangenenzorg Nederland en biedt graag een luisterend oor aan mensen die hun dagen achter de tralies moeten slijten. ‘Er zijn zoveel factoren waardoor iemand kan ontsporen. Om goed te luisteren is het belangrijk om je open te stellen voor de ander en je niet op te dringen.’

Hoe ben je bij Gevangenenzorg Nederland terecht gekomen?

,,Het trof mij in het boek Aantekeningen uit het dodenhuis van Dostojewski dat de gevangenis in Siberië midden in het dorp stond. Gevangenen waren niet vrij, maar met de christelijke feestdagen kookten bewoners een lekkere maaltijd voor hen. Ze werden ook niet ‘criminelen’ genoemd, maar ‘ongelukkigen’. Oftewel: ze hoorden er gewoon bij, je zag ze letterlijk zitten.

In Dostojewski’s boek stond de gevangenis midden in het dorp

Dat was voor mij aanleiding om vrijwilligerswerk te gaan doen bij Gevangenenzorg Nederland. Ik vond dat – na de introductiecursus – best spannend. Voor het eerste bezoek was ik echt wel zenuwachtig. Je laat alles achter bij de voordeur en brengt alleen jezelf binnen.”

Wat maakt iemand tot een goed luisteraar?

,,Het belangrijkste is om je open te stellen voor de ander en je niet op te dringen. Ik weet niet of dat in m’n dagelijks leven altijd lukt, maar het is goed om die eigenschap in jezelf te laten groeien. Het is ook belangrijk om de ander in de ontmoeting niet te veroordelen. Uiteraard moet het verkeerde gestraft worden, maar na het uitzitten van de straf moet iemand wel weer een kans krijgen en niet in een vijandige wereld belanden.”

,,Ik heb weleens iemand bezocht van wie ik erg schrok. Hij was enorm kwaad op de maatschappij, op z’n verleden en op alles wat ’m daar gebracht had. De ogen rolden bijna uit zijn hoofd. Dat vond ik wel heftig, maar ik kon dat ook wel plaatsen. Er zijn zoveel factoren waardoor je kunt ontsporen. Denk aan je karakter – een vorm van autisme bijvoorbeeld –, je opvoeding, maar ook wat je soms is aangedaan.”

Je hebt vroeger veel gereisd. Wat heb je hiervan geleerd?

,,Ik werkte in de baggerwereld en reisde van Engeland, Suriname en Brazilië tot Vietnam. Op alle plaatsen in de wereld zie je dat mensen dezelfde strijd om het bestaan hebben. Je leert ook de enorme diversiteit van culturen en godsdiensten kennen, en je leert vrijer te denken. Soms denk je dat één bepaalde overtuiging, mening of kerkrichting de juiste is, bijvoorbeeld omdat je zo bent grootgebracht. Maar er is zoveel meer in deze wereld. Durven we ook buiten kaders om te denken en andere overtuigingen te onderzoeken?

Thuis leerde ik al iets over vergelding en vergeving

,,Ook van thuis heb ik veel geleerd. Mijn vader was een rustige man. Ik had geen diepgaande gesprekken met hem, maar wat me bij is gebleven, is dat hij nooit echt boos werd of zich liet gaan. Ik heb nooit een tik van hem gehad, zoals hij die zelf wel vaak had gehad. Op mijn zestiende reed ik een auto van hem in de poeier – een Mercedes waar ik stiekem in was gaan rijden. ‘Er moet een nieuwe motor in’, zei hij alleen. ‘En die moet jij betalen.’ Daar heb ik dus een jaar of drie over gedaan. Dat was niet mals, maar wel terecht. Misschien kreeg ik daar al iets mee van vergelding en vergeving.”

Jan werkte wereldwijd in het baggerwezen en reisde hiervoor de halve wereld over. Later werkte hij in de metaalindustrie. Met zijn vrouw kreeg hij negen kinderen. Hun eerste jaren als gezin woonden ze in Zuid-Afrika. Jan is nu vrijwilliger bij Gevangenenzorg Nederland, een christelijke stichting met bijna zevenhonderd mensen die (vrijwillig) gevangenen opzoeken, luisteren, cursussen geven en begeleiden naar werk onder het motto ‘Geloof in herstel’. Gevangenenzorg is actief in ruim twintig Nederlandse gevangenissen. Info: gevangenenzorg.nl .

Tekst: Niek Stam

Beeld: Niek Stam

Dit verhaal is een ingekorte versie van het interview in Elisabeth Magazine, editie 16-2022. Wil je ook de Elisabeth ontvangen? Neem een abonnement. Of deel de Elisabeth uit in de kerk met ons pastoraal compleet abonnement, speciaal voor kerken en verenigingen. 

 

 

 

 

 

 

 

 

Copyright © Royal Jongbloed All Rights Reserved