Pieter de Boer (56) woont in Kampen, is getrouwd met Geraldine en vader van Ilse (20) en Jelle (17). Pieter is uitgever van bijbels en bijbelgerelateerde boeken bij Royal Jongbloed in Heerenveen (waar ook de Elisabethbode wordt uitgegeven). In zijn vrije tijd fietst hij graag en geniet hij van contacten met mensen.

Tekst: Thea Westerbeek Beeld: Henrieke van Assen

De spirituele zoektocht van Pieter de Boer:

‘Jarenlang kon ik het geloof laten rusten’

Hij studeerde theologie aan de universiteit van de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt), maar zegde de kerk op een gegeven moment vaarwel. Hij begon een spirituele zoektocht die zo’n twintig jaar duurde. En die eindigde in… de kerk van zijn jeugd. Pieter de Boer is altijd gefascineerd gebleven door de Bijbel. Hij nam bijvoorbeeld het initiatief voor de Elisabethbijbel.

Hoezo een Elisabethbijbel? Onze lezers zullen toch allemaal wel een bijbel hebben? Er zijn al zoveel bijbels.

,,Wij maken bij Jongbloed bijbels voor verschillende doelgroepen. En ik dacht: hoe mooi zou het zijn om de lezers van de Elisabethbode een speciale bijbel aan te bieden. Met de mooiste bijbelstudies en gedichten uit het blad. En in een vertaling die onder protestanten nog niet zo bekend is. Als theologiestudent was de Willibrordvertaling mijn favoriet. De taal is verrassend anders, mooi en warm. Het is ‘heilige tekst’, dat voel je.”

Pieter woont in de plaats waar hij studeerde. De woning heeft een fijne tuin, die grenst aan het water. Er ligt een bootje in. Hij vertelt dat er soms schildpadden aan land komen om in de zon te dutten. Het geheel straalt rust uit. We gaan naar binnen en houden de poes op de bank gezelschap: een beeldige langharige schoonheid, die zich welwillend laat aaien.

Pieter, je komt uit een gereformeerd vrijgemaakt gezin. Wat kreeg je van je ouders mee?

Peinzend: ,,Daar heb ik eigenlijk nog nooit zo over nagedacht.” En dan, zoekend naar woorden: ,,Het was een rustig, stabiel gezin, niet zo uitbundig. Je doet wat je moet doen, je biedt de helpende hand als iemand dat nodig heeft, zo waren mijn ouders. Er heerste stilte in het gezin, je moest niet te veel herrie maken. Maar ik was nogal druk, soms opvliegend, ook wel recalcitrant en daardoor een buitenbeentje. Veel aandacht ging uit naar de jongste die vaak ziek was. Wij moesten ons eigen hachje wat zien te redden. Ik ben de middelste van de vijf en probeerde altijd wel de boel bij elkaar te houden.”

Je komt juist heel rustig over, bijna onbezorgd.

,,Ik hoor dat wel vaker. Ik heb moeten leren om altijd weer die rust op te zoeken. Niet te denken aan de zorgen van morgen, maar terug te keren naar het nu, die stille, innerlijke plek. Te ervaren: bij God ben ik veilig, dus ik heb niets te verliezen. Soms zet ik bewust de auto aan de kant van de weg om aandacht te hebben voor mijn omgeving, de bloemen.”

Wat zijn jouw zorgen, waarvan raak je uit je doen?

,,Van verplichtingen. Ik heb de neiging veel werk op me te nemen, omdat ik de collega’s wil helpen, mijn werk goed wil doen. Ik heb een enorme drive om méér te willen: ik wil verder. Tegelijkertijd krijg ik dan zelf last van stress. Ik piep daar nooit over, ik vind het moeilijk om daar duidelijk over te zijn. Vandaar mijn behoefte om alleen te zijn, bijvoorbeeld op mijn fiets in de natuur: te ervaren dat ik daar gewoon mag zijn, tussen al die mooie bomen.”

Je hebt een spirituele zoektocht gemaakt, kun je daar meer over vertellen?

,,De Bijbel, ‘het Woord van God’: daar moest vroeger altijd over gedebatteerd worden. Ik begon de Bijbel te associëren met ‘zwaar’, ‘problemen’ en liep erin vast. Het geloof voelde niet alsof het met mijn eigen leven te maken had. Ik wilde na mijn studie op mijn persoonlijke, vrije manier mijn weg vervolgen. Dat was een fijne tijd. Jarenlang kon ik het geloof laten rusten.

‘Het ging er niet over of je aan de goede of verkeerde kant zat, maar juist over vrijheid’

Maar als uitgever bij Kok en later bij Berne had ik wel steeds te maken met auteurs die schreven over geloof en spiritualiteit en op zoveel verschillende manieren bezig waren met God. Ik leerde daardoor de Bijbel anders kennen. Het ging er niet over of je aan de goede of de verkeerde kant zat, over het oordeel, maar juist over vrijheid. Het evangelie is voor heel de mensheid de universele boodschap van Gods liefde voor iedereen. Ook voor mij. Ik kende de Bijbel als het ware uit mijn hoofd, maar nu kwam het verhaal bij mij binnen. Ik vind het moeilijk onder woorden te brengen wat er precies gebeurde.”

Je keerde uiteindelijk weer terug naar de kerk, hoe was dat?

Pieter staat op van de bank en drentelt heen en weer om zijn gedachten te ordenen. ,,Pas toen ik ‘de waarheid’ inwisselde voor mijn eigen ervaringen en die van andere zoekers naar spiritualiteit, kon ik in het geloof van mijn jeugd weer iets moois zien. Als je zelf bent veranderd, kun je met meer mildheid dan ooit kijken naar de plek waar je vandaan komt. Ik kreeg na een tijd een onverklaarbare drang: ik wil weer naar de kerk. Ik wil er weer bij horen.”

Hij gaat zitten en vervolgt: ,,Die eerste keer was een heel vreemde belevenis. Als thuiskomen. Ik luisterde heel anders. En wat ik vroeger in de kerk als benauwend had ervaren, voelde eigenlijk als heel sociaal. De diepgang in gesprekken, de vanzelfsprekendheid van het bestaan van God, de richting die geloof je wijst, het steunen van elkaar.”

Hoe was dat voor je gezin?

,,Ze vonden het heel gek. Het blijft altijd een gespreksonderwerp. Ilse vindt het, geloof ik, wel interessant, Jelle gaat er graag tegenin, maar voor Geraldine was het niet gemakkelijk. Want ik ben opeens veranderd. Voor mij is dit dus een groot leerproces: het geloof moet ons niet uit elkaar drijven, maar juist dichter bij elkaar brengen. Want anders doe ik iets niet goed. Het evangelie is immers goed nieuws, en dat mag je voelen. Tegelijkertijd schuurt het ook, het houdt mij een spiegel voor. Bijvoorbeeld om een goede vader te zijn voor mijn gezin.”

Deze Elisabethbode heeft als thema ‘Eigenwaarde’. Wat roept dat bij je op?

,,Eigenwaarde is de ervaring dat je gewenst bent, geliefd, thuis mag komen. Dat er een plek is waar mensen je zien, waar je welkom bent. Dat kun je ervaren in je gezin, maar ook binnen een gemeenschap. Erbij mogen horen is erg belangrijk voor mij.”

De Bijbel is voor jou onmisbaar. Wat inspireert jou?

Dat is de Bijbel: loslaten, op weg gaan en vertrouwen. Abraham had zelf niet door welke rol hij zou spelen in de wereldgeschiedenis. Hij werd vader van het joodse volk. Ook Jezus volgde zijn roeping. Als Hij dat niet had gedaan, waar waren wij dan geweest?

De Bijbel bevat wereldveranderende verhalen, met als boodschap: volg je roeping, dan zul je een zegen zijn voor iedereen. De Bijbel heeft voor alle menen en volken iets te betekenen. Het zou mij niet verbazen als de Bijbel in ons land weer veel meer aandacht zal krijgen.”

‘Ik heb het nodig om steeds terug te keren naar die stille, innerlijke plek’

‘Erbij mogen horen is erg belangrijk voor mij’